
به گزارش پایگاه خبری مهندسی پزشکی(موپنا)، در برنامه این هفته کشیک سلامت به موضوع «مشکلات بازار تجهیزات پزشکی؛ بدهی انباشته و دسترسی نامطمئن» پرداخته شد. در این برنامه تخصصی دکتر جلیل سعید لو رئیس هیات مدیره تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی و مهندس محسن قانعی فعال صنفی تجهیزات پزشکی از استان یزد حضور داشتند.
دکتر جلیل سعید لو رئیس هیات مدیره تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در مورد مشکل چرخه نقدینگی سوال شد و او در پاسخ مجری برنامه عنوان کرد: «ابتدا، به عنوان یک مرجع، از همکاران عزیز در حوزه تولید تجهیزات پزشکی که علی رغم تمامی مشکلات، هیچگاه عرصه را ترک نکرده و در بحرانها در کنار مردم و خانوادههای درمانی ایستادهاند، صمیمانه تشکر میکنم. این مشکلات به حالت مزمن درآمده و ما به دنبال راهحلهایی برای کاهش شدت آنها هستیم.»
وی افزود: «مسئله چرخه نقدینگی در هر صنعتی از حیاتیترین مسائل به شمار میآید. ما سالهاست با این چالش دست و پنجه نرم میکنیم؛ به طور مثال، زمانی که دوره بازپرداخت مطالبات به بیش از چهارصد روز میرسد، این وضعیت مانع از بالندگی و نوآوری در صنعت میشود و هزینههای پژوهش را محدود میسازد. در چنین شرایطی، صنعت مجبور خواهد بود تنها به حفظ موجودیت خود بپردازد.»
حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از ملزومات مصرفی پزشکی در داخل کشور تولید میشود
سعید لو خاطر نشان کرد: «با وجود تمامی مشکلات ما توانایی لازم را داریم. همانطور که در بحرانها نشان دادیم، میتوانیم با نوآوری و پژوهش، محصولات متنوعی را تولید کنیم که از نگاه کیفی و کمی به استانداردهای بینالمللی نزدیک شوند و بتوانند نیازهای جامعه سختگیر درمانی کشور را برآورده کنند. هماکنون حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از ملزومات مصرفی پزشکی در داخل کشور تولید میشود، در حالی که این وضعیت تقریباً سه دهه پیش متفاوت بود. همچنین، دستگاههای هایتک و پیشرفتهای در این حوزه در داخل کشور تولید میشود.»
رئیس هیات مدیره تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی ادامه داد: «متأسفانه، چالش نقدینگی به شدت کار ما را تحت تأثیر قرار داده و قابل پیشبینی نیست. ما نمیدانیم که پرداخت مطالبات ما در شش ماه، هشت ماه یا یک سال آینده چه زمان خواهد بود. ما موظف هستیم که نسبت به بدهیها و تعهدات خود بهموقع عمل کنیم و در غیر اینصورت، با جریمههای مالی مواجه خواهیم شد. با این حال، و با وجود قوانین موجود، هیچ گونه بازخوردی برای تأخیرهای پرداخت وجود ندارد. قانونی که مقرر کرده است که در صورت تأخیر، ماهانه یک و نیم درصد جریمه پرداخت شود، هرگز به درستی اجرا نشده است. از مسئولین درخواست داریم که انضباط مالی در این حوزه رعایت شود تا همکاران ما بتوانند با برنامهریزی مؤثر، به خدمترسانی به سلامت مردم ادامه دهند.»
سعیدلو در پاسخ به این سوال که چرا مشکلات حوزه تجهیزات پزشکی با وجود آنکه همه از آن اطلاع دارند اما حل نمی شوند گفت: «من نمیخواهم زحمتهای مسئولین را نادیده بگیرم. واقعاً در بسیاری از موارد تلاشهای زیادی انجام شده و میتوان از موفقیتها قدردانی کرد. یکی از نمونههای بارز این موفقیت، در زمان جنگ تحمیلی است که ما با کمبودهایی مواجه بودیم، اما زحمات دولت و دستاندرکاران باعث شد که در حوزه تجهیزات و دارو احساس کمبود نکنیم.»
وضعیت تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی نگرانکننده است
رئیس هیات مدیره تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی تصریح کرد: «در صنعت تجهیزات پزشکی یک بازار به ارزش حدود ۲۰ میلیارد دلار داریم. این صنعت کالای سلامتمحور را بهطور کیفی و ارزان در اختیار سیستم درمان و مردم قرار میدهد. اگر این صنعت را نداشتیم، باید برای تأمین نیازهایمان بهطور نقدی بین ۶ تا ۷ برابر ارزی که امروز هزینه می کنیم هزینه می کردیم. همچنین، تولید سالانه تجهیزات پزشکی ما حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون دلار است. اگرچه این عدد بزرگ نیست، اما آورده اقتصادی آن حدود ۱.۵ میلیارد دلار است. تصور کنید اگر این صنعت از دست برود، چه تبعاتی خواهد داشت. اگر ادامه دهیم به همین منوال که الآن پیش میرویم، بسیاری از شرکتها در آستانهی بحران قرار دارند و مشغول تعدیل نیرو هستند.»
وی افزود: «به همین دلیل، نیاز داریم که با تزریق سرمایه و تقویت روحیه، این صنعت را حفظ کنیم تا بتوانند رسالت خود را بهخوبی انجام دهند. در حال حاضر، نزدیک به بیست همت طلب از مراکز دولتی داریم که از ابتدای سال تا حالا هیچ ریالی به این صنعت پرداخت نشده است. این بودجهها که مصوب شده، چرا با این همه تأخیر بهدست نمیآید؟ ما بهدنبال جواب این سوال هستیم و انتظار داریم در شرایطی که رئیسجمهور کشور یک پزشک است، تجهیزات پزشکی در اولویتهای پرداخت قرار بگیرد. متأسفانه، تجهیزات پزشکی به انتهای زنجیره پردازش بودجه میرسد و بودجههای نشاندار باید نمود عملی داشته باشند و ما باید این تزریق را در بدنه صنعت لمس کنیم.»
این مسئول صنفی در پاسخ به این سوال که پیگیری های شما از دولت، وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی به چه نتیجه ای رسیده است گفت: «ما به طور مرتب در جلسات مختلف با کمیسیون بهداشت، کمیسیون صنایع و همچنین در سازمان غذا و دارو و اداره کل تجهیزات شرکت میکنیم. همچنین با مسئولین و حوزههای مالی کشور مکاتبه داریم و با سازمان برنامه و بودجه در ارتباط هستیم. با این حال، وضعیت فعلی تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی نگرانکننده است. واقعاً تأسفآور است که کشور ما نمیتواند بودجه مصوب را به صنعتی که در اولویت قرار دارد، تزریق کند. این شرایط برای ما قابل قبول نیست و به نظر میرسد با کمی تدبیر و توجه از سوی مسئولین، میتوان این مشکلات را برطرف کرد.»
بودجه یک موضوع فرابخشی است
وی افزود: «مشکلات ما در این حوزه فرابخشی است. هرچند که متولی اصلی سازمان غذا و دارو و اداره کل تجهیزات هستند، اما در زمان بحث بودجه، سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی نیز در تخصیص و مسائل دیگر دخالت دارند. این نهادها بیشتر مسئول تامین کیفی محصول هستند و اگرچه برخی مسائل را با ما پیگیری میکنند، مسئولیت مستقیم ندارند. در واقع، بحث بودجه یک موضوع فرابخشی است که وزارت اقتصاد باید در این زمینه پاسخگو باشد. اگر بودجهای تصویب شود یا قسمتهایی مربوط به مجلس وجود داشته باشد، این نهادها نقش اساسی ایفا میکنند.
سعیدلو خاطر نشان کرد: «در صدر درخواسته های تشکل و به ویژه انجمنی که من به نمایندگی از آنجا حضور دارم، بر موضوع مطالبات متمرکز شدهایم. این موضوع یکی از مهمترین خواستههای ماست و به طور مستمر پیگیر آن هستیم. اداره کل تجهیزات پزشکی و سازمان غذا و دارو نیز در این زمینه فعال است. چون این یک مسئله استمراری است، ما دائماً با انباشت بدهیها مواجه هستیم. وقتی پرداختها منظم نباشد، این انباشت به یک مشکل بزرگ تبدیل میشود. اگر پرداختها در دورههای زمانی مشخص و به موقع انجام شوند، ما میتوانیم به راحتی برنامهریزی کنیم و تعهدات خود را برآورده کنیم و مواد اولیه را به موقع وارد کنیم.»
وی خاطر نشان کرد: «قبل از سال جدید، حدود هشت هزار میلیارد تومان تزریق شد و این مبلغ تأثیر خوبی بر تولیدکنندگان گذاشت. انتظار داشتیم که از خرداد به بعد نیز تزریقهای دیگری انجام شود، اما تا کنون هیچ پرداختی در زمینه تجهیزات پزشکی و مصرفی صورت نگرفته است. حتی در مورد قراردادهای دستگاهی و خریدهای هیئت امنای ارزی هم تغییر خاصی مشاهده نمیشود. در حوزه مطالباتی که ما از بیمارستانهای دولتی داریم، نتوانستهایم اقدام مؤثری کنیم.
درخواست جلسه با وزیر بهداشت را داریم
رئیس هیات مدیره تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در ادامه به درخواست جلسه با وزیر بهداشت اشاره کرد و گفت: ما با آقای دکتر ظفرقندی، درخواست وقت ملاقات داشتیم و ایشان قول دادند که با ما دیدار کنند. اخیراً در روز داروساز ایشان را در جلسهای دیدم و شخصاً از ایشان درخواست ملاقات کردم که با استقبال خوبی مواجه شدم. ایشان ابراز کردند که به همکاری با ما علاقمند هستند. امیدوارم این جلسه زودتر برگزار شود. تا کنون از ابتدای وزارت آقای دکتر تا به حال جلسهای تشکیل نشده است، اما امیدواریم به زودی این اتفاق بیفتد.
سعیدلو در ادامه به موضوع قیمت گذاری دستوری یکی دیگر از دغدغه های حوزه تجهیزات پزشکی اشاره کرد و گفت:«این بحث فقط به حوزه درمان، تجهیزات و دارو محدود نمیشود. باید ببینیم کشورهای دیگر چه اقداماتی انجام دادهاند. آیا با قیمتگذاری دستوری میتوان به توسعه رسید؟ در شرایطی که نرخ تورم بالای پنجاه درصد است و با تعداد بالای کدهای IRC (پانصد و چهل هزار)، قیمتگذاری برای هر یک از این تجهیزات چقدر زمانبر و هزینهبر خواهد بود؟ به نظر من، در این زمینه باید تجدیدنظر شود.»
سیستم بانکی با تولیدکنندگان همراه نیست
وی افزود: حاشیه سود تولیدکنندگان، ۱۷ درصد است. در حالی که نرخ بهره بانکی، اگر از سپردهای بیش از ده میلیارد تومان برخوردار باشید، به سی درصد میرسد. بهعلاوه، هیچ صنعتی زیر پنجاه میلیارد تومان ارزش ندارد. اگر بخواهیم از بانک وام بگیریم، معمولاً درخواست میکنند که موجودیمان را بازیابی کنیم؛ یعنی سه برابر موجودی حسابمان به ما وام میدهند. این سیاست انقباضی دولت برای کنترل تورم نباید به تولید تعمیم داده شود. تولید خود ضد تورم است و باید از منابع دیگر برای حمایت از تولیدکنندگان استفاده شود تا آنها بتوانند تولید کرده و تورم را بهصورت واقعی کنترل کنند. متأسفانه، سیستم بانکی هم با تولیدکنندگان همراه نیست و جذابیتی ندارد. وقتی حاشیه سود من فقط ۱۷ درصد است، چطور میتوانم با نرخ بهره بانکی کنار بیایم؟ این یک زنجیره معیوب است که باید اصلاح شود.»
صنعت تجهیزات پزشکی بدون ورود سرمایه محکوم به فناست
رئیس هیات مدیره تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در پایان به یک چالش دیگر نیز پرداخت و گفت:« در این زمان جا دارد به نکتهای دیگر در مورد تأمین مواد اولیه اشاره کنم. تولیدکنندگان به شدت به مواد اولیه نیاز دارند، اما با توجه به شرایط تحریمی موجود، تأمین این مواد واقعاً زمانبر است. وقتی که ما میخواهیم مواد اولیه تأمین کنیم، باید پس از ثبت سفارش هزینهها را نقداً در پروفرما پرداخت کنیم ،سپس باید منتظر تخصیص ارز بمانیم، که این روند ممکن است چند ماه طول بکشد. اگر قرار است ارزی تخصیص داده شود، چرا برای زمان تولیدکننده ارزشی قائل نیستیم،به ویژه اینکه برخی از این ارزها، ارزهای ترجیحی بودند. ارز ۴۲۰۰ تومانی که دیگر نداریم. ارزهایی مانند ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ و ارز تالار دوم یا همان ۷۱ هزار تومانی هستند و ما زمان زیادی را صرف انتظار میکنیم تا ارز تخصیص یابد. مسائل مربوط به واردات و هزینههای انتقال پول نیز وجود دارد. بعد از تبدیل مواد اولیه به کالا، باید منتظر بمانیم تا ۴۰۰ روز پول به ما برگردد. این وضعیت جذابیت زیادی برای تولیدکننده باقی نمیگذارد و بدون ورود سرمایه، هیچ صنعتی به حیات خود ادامه نمیدهد و محکوم به فنا خواهد بود.
انتهای پیام/